سازمان

اگر به دنبال یک تعریف همه گیر از سازمان باشیم باید در این قالب ” سازمان عبارت است از نیروهای سخت و نرم و پشتوانه های مالی و فرهنگی که به منظور تحقق اهداف کلان موسسین آن تشکیل می گردد”.
تعاریف قدیمی از سازمان را می توان به شکل : ” سازمان ها رکن اصلی اجتماع کنونی را تشکیل می دهند.
آنها ما را احاطه کرده اند ، ما در درون سازمان ها متولد می شویم و معمولا در درون آنها بدرود حسات می گوئیم “.
کتاب سازمان ( ساختار ، فرایند و ره آورد ) اثر ریچارد هال یکی از منابع معتبر در این زمینه است که نخستین بار در سال 1972 منتشر گردید و سپس هر چهار سال یکبار متن آن تجدید نظر شده است.
ماکس وبر سازمان را یک رابطه اجتماعی بسته می دانست که طبق مقررات به افراد خارجی اجازه ورود نمی دهد.
سازمان مستلزم وجود روابط اجتماعی است.
یعنی فرد با سازمان رابطه متقابل دارد. رابطه متقابل به سادگی بر قرار نمی شود .
به وسیله سازمان یک رابطه متقابل که دارای ساختار معین است بر اعضا تحمیل و در سازمان اعمال می شود.
چستر بارنارد و پیروان او از دیدگاه دیگری به موضوع نگاه می کنند .
تعریف بارنارد از سازمان : ” یک سیستم از فعالیت ها یا نیروهای هماهنگ و آگاهانه از دو یا چند نفر است “.
کارل مارکس نیز با وجودی که تعریف مشخصی از سازمان ندارد ولی دیدگاه او متکی بر بازه آورد سازمان است.
دانشمندان جدید مثل زیونی و اسکات نیز سازمان را یک واحد اجتماعی ( گروه هایی از انسان ها ) می دانند که به صورتی آگاهانه شالوده ریزی می شود و برای دست یابی به هدف های ویژه تجدید ساختار می شوند.
اسکات تعریف دیگری هم دارد که عبارت است از : ” فعالیت های گروهی که مقصود از تشکیل آنها دست یابی به هدف های خاصی است که به صورت مستمر در پی کسب آنها بر می آیند “.
به هر صورت در طول تاریخ از اولین مراحل تشکیل جوامع بشری می توان تصور نمود که با تعاریف و مفاهیم مختلف سازمان وجود داشته است و به مرور زمان با توجه به اهداف تشکیل گروه ها ، دانشمندان توجه خاصی به تحلیل این ارتباطات در تعریف سازمان داشته اند .
و نتیجه گیری شخصی من این است که سازمان به منظور تحقق اهداف کلان موسسین آن تشکیل گردد و به تناسب نوع اهداف از اجزاء مختلف نیروهای سخت و نرم و امکانات مکمل شکل می گیرد.
بحث در مورد تناسب امکانات با تحقق اهداف و میزان بهره وری آن محتاج ورود به جزئیات فراوانی است که در مباحث بعدی به آن خواهیم پرداخت.
به گرمی پذیرای نظریات دوستان خواهم بود.